Γιατί νοσεί η Υγεία
Προϋποθέσεις για την εξυγίανση και τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας
Υγείας
Στέλιος Μ. Χατζηγάκης
Οι κατά καιρούς πληθωρικές πολιτικές εξαγγελίες στο
ν χώρο της Υγείας
καταλήγουν συνήθως σε ισχνά έργα. Τα παγιωμένα συμφ
έροντα και
κεκτημένα αποδεικνύονται απαρασάλευτα, η εκάστοτε π
ολιτική
βούληση αναιμική ή και ανειλικρινής... Ενας τομέας
που αποτελεί τον
βασικό πυλώνα της κοινωνικής πρόνοιας έχει καταστεί
με τα χρόνια μια
χαίνουσα μαύρη τρύπα των δημοσιονομικών μας, μία απ
ό τις βασικές
εστίες κρατικής σπατάλης και αδιαφάνειας. Από την ε
ποχή δε των
Μνημονίων παρατηρείται μία προϊούσα αποδόμηση του κ
οινωνικού
κράτους και υποβάθμιση της παρεχόμενης Υγείας και Πρόνοιας, με
πρόσχημα τις μνημονιακές επιταγές λιτότητας.
Νοσεί βαρύτατα η Υγεία στον τόπο μας. Διαγνώσεις ορθ
ές για τα
προβλήματά της έγιναν κατά καιρούς, αλλά δεν βρέθηκ
ε ο «γιατρός»
εκείνος που θα εφαρμόσει με πεποίθηση, συνέπεια και
αποτελεσματικότητα την ενδεδειγμένη θεραπεία. Οι παθογένειες του
πελατειακού κράτους αποδείχθηκαν μεταδοτικές (και)
στον χώρο της
περίθαλψης, που σήμερα βουλιάζει υπό το βάρος των σ
υσσωρευμένων
ελλειμμάτων, απόρροια της κακής οργάνωσης, του «χαλ
αρού»
μάνατζμεντ και των αδιαφανών κυκλωμάτων. Τα πολιτικά έπεα
αποδείχθηκαν πτερόεντα! Αφού, για παράδειγμα:
- Η προσπάθεια οικονομικής εξυγίανσης του συστήματο
ς Υγείας έγινε
με πολύ δειλά βήματα. Ουδέποτε έγινε ουσιαστικός δι
αχειριστικός
έλεγχος σε όλους τους λογαριασμούς και τις δαπάνες
των δημοσίων
νοσοκομείων. Ουδέποτε ελέγχθηκε η διαχείριση των δι
οικήσεών τους.
Ακόμη και σήμερα δεν αποδίδεται λογαριασμός για τα
πεπραγμένα.
Παρακάμφθηκε η ιδέα της σύστασης μόνιμης και Ενιαία
ς Επιτροπής
Προμηθειών από εκπροσώπους των θεσμικών ελεγκτικών
οργάνων της
χώρας. Δεν έχει καθιερωθεί η τακτική λογιστική έκθεσ
η για τις δαπάνες
των νοσοκομείων, ώστε να ελέγχεται η εκτέλεση του π
ροϋπολογισμού
τους.
- Το κύκλωμα των φαρμάκων παραμένει ανεξέλεγκτο και
απίστευτα
κοστοβόρο, με μόνη θετική εξέλιξη την καθιέρωση των
γενοσήμων. Στην
Ευρώπη και, αυστηρότερα, στη Βρετανία γίνεται διαγω
νισμός για όλη
τη χώρα με βάση μια λίστα, και τα προκρινόμενα φάρμ
ακα είναι
υποχρεωτικά για όλα τα νοσοκομεία και για όλα τα Ταμεία.
- Η στελέχωση των διοικήσεων των νοσοκομείων με ημε
τέρους του
εκάστοτε κυβερνώντος κόμματος και όχι με έμπειρους,
εγνωσμένης
αξίας και εξειδικευμένους μάνατζερ παραμένει καθεστ
ώς. Με
αποτέλεσμα τα νοσοκομειακά ιδρύματα να λειτουργούν
με
προδιαγραφές... ΔΕΚΟ.
- Ο πλήρης διαχωρισμός του ασφαλιστικού τομέα του Ι
ΚΑ από την
ιατροφαρμακευτική περίθαλψη όλο εξαγγέλλεται και όλ
ο στα λόγια
μένει. Θα ευοδωθεί τελικά από τη σημερινή ηγεσία το
υ υπουργείου
Υγείας, που το περιέλαβε στις προκηρύξεις της; Τα π
ολυϊατρεία του ΙΚΑ,
με την ευρεία διασπορά τους σε όλη τη χώρα, θα μπορ
ούσαν να
αποτελέσουν μια ισχυρή υποδομή πρωτοβάθμιας περίθαλ
ψης. Κάτι
που αποτελεί προϋπόθεση για την αναδιάρθρωση του πά
σχοντος ΕΣΥ.
- Η αποκέντρωση του ΕΚΑΒ ήταν μια ιδέα που πήγε να
υλοποιηθεί
κάποτε, αλλά ατόνησε λόγω λιτότητας. Ο σχεδιασμός π
ροέβλεπε τη
δημιουργία πλήρως εξοπλισμένων κινητών μονάδων σε κ
αίρια σημεία
των αστικών και τουριστικών κέντρων, καθώς και των
εθνικών
αρτηριών.
- Ο διάλογος για την ανάπτυξη της συνεργασίας ανάμε
σα στον δημόσιο
και στον ιδιωτικό τομέα της Υγείας (αλληλοκάλυψη κ.λπ., δημόσια
ταμεία) δεν προχώρησε ποτέ.
Ωστόσο η συνεργασία αυτ
ή θα βελτίωνε
δραστικά τις παρεχόμενες υπηρεσίες, ιδιαίτερα σε χρ
ονίως πάσχοντες ή
χρήζοντες ανάγκης εντατικής θεραπείας.
Είναι, πράγματι, μακρύς ο κατάλογος των ανεκπλήρωτων και συχνά
επαναλαμβανόμενων διακηρύξεων για την αλλαγή ενός συστήματος
Υγείας που συνεχώς χειροτερεύει. Αλλά η οικονομική
κρίση και το
δημοσιονομικό αδιέξοδο του τόπου θέτουν σήμερα πιο
επιτακτικά
παρά ποτέ την ανάγκη εξυγίανσης, εξορθολογισμού και
εκσυγχρονισμού του χώρου της Υγείας.
Οι μέχρι σήμερ
α πολιτικές
εξαγγελίες μοιάζουν με εικονικές συνταγογραφήσεις!
Περιμένουμε
τώρα να δούμε αν η νυν ηγεσία του υπουργείου Υγείας
θα ακολουθήσει
και αυτή τελικά την πεπατημένη ή θα τολμήσει να εφα
ρμόσει την
απαραίτητη αγωγή.
*Ο Στέλιος Μ. Χατζηγάκης είναι χειρουργός οφθαλμίατρος, τ. διευθυντής
της Οφθαλμολογικής Κλινικής του ΝΙΜΤΣ και επισκέπτης καθηγητής του
Πανεπιστημίου Χάρβαρντ
TA NEA 19-11-2013