Γιάννης Φραγκούλης: Μια ξεχασμένη ιστορία από τον Δήμο Μώλου-Αγίου Κωνσταντίνου

ΜΙΑ ΞΕΧΑΣΜΕΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ
Κε αρχισυντάκτη
Η τελευταία φωτογραφία στο δημοσίευμα σας για το εκκλησάκι του Άγιου Νικολάου, δείχνει μία επιτύμβια στήλη που αφιερώνει ένας άνδρας με το ισπανικό όνομα Ρικάρδος Βατσώνος, στη θανούσα σύζυγό του. Την είδα πριν ένα χρόνο όταν βρέθηκα καλεσμένος σε ένα γάμο στο εκκλησάκι.
 Οι Καταλανοί ήρθαν στην Ελλάδα τον 14ο αιώνα, προσκεκλημένοι του Βυζαντινού αυτοκράτορα για να αντιμετωπίσουν τους Οθωμανούς. Ο αυτοκράτορας όμως δεν τήρησε τα συμφωνημένα και αυτοί άρχισαν τις λεηλασίες και καταστροφές, η λεγόμενη «Καταλανική εκδίκηση». Η παρά πολύ επώδυνη κατοχή από τους Καταλανούς περιοχών σε Μακεδονία, Θεσσαλία, Στερεά κράτησε 200 χρόνια, μέχρι την κατάκτησή τους από τους Τούρκους. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στο Άγιο όρος διασώθηκαν μονό 25 από τις 360 μονές. Το 2012, 700 χρόνια μετά, οι Καταλανοί ζήτησαν συγγνώμη για το μακελειό στο Άγιο Όρος και επισκεύασαν την βιβλιοθήκη της μονής Βατοπεδίου.  Ήταν από τις πιο σκληρές και βάρβαρες κατοχές που έχει υποστεί ο λαός μας, με σφαγές ακόμα και νηπίων, ενώ υποχρέωναν τους Έλληνες να είναι μόνο αγρότες και να μην έχουν δικαίωμα σε περιουσία, δεν τους επιτρεπόταν η μόρφωση.
Είναι και αυτά μέρος της ιστορίας του τόπου μας. Στις εφημερίδες του Γιώργου Παλαμιώτη υπάρχουν δημοσιεύματα για την κατάληψη του δουκάτου των Νέων Πατρών (Υπάτη) από τους Καταλανούς.
Φαίνεται από την επιτύμβια στήλη ότι πιθανόν υπήρχαν λατινικά ονόματα στο Θρόνιο, μέχρι και τον 19ο αιώνα (απόγονοι των Καταλανών ;). Μου έκανε εντύπωση που 500 χρονιά μετά διατηρούν τα ονόματα τους και επιβίωσαν και της τούρκικης σκλαβιάς. Πολύ λίγα όμως είναι γνωστά γι’ αυτούς. Κάποιοι έφυγαν; Οι υπόλοιπο τι έγιναν;
Κάποια επώνυμα αλλά και ο προσδιορισμός «κατελάνα» που αναφέρεται σε δημοτικά τραγούδια της περιοχής δείχνουν τη διακριτή παρουσία των Καταλανών στην περιοχή μέχρι πρόσφατα. Δεν βρήκα κάτι σχετικό στο βιβλίο του κ. Κατσάρα για την ιστορία του Θρονίου.

Γιάννης Φραγκούλης
Αυτοκινητιστής
Καμένα Βούρλα