Ένας ιερός χώρος λατρείας αφιερωμένος στον θρυλικό ήρωα της αρχαιότητας, Οδυσσέα, ανακαλύφθηκε κατά τη διάρκεια αρχαιολογικών ανασκαφών στο ελληνικό νησί της Ιθάκης.
Οι ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν στην περιοχή του Αγίου Αθανασίου, γνωστής και ως «Σχολή του Ομήρου», αποκαλύπτουν ότι η λατρεία του Οδυσσέα δεν ήταν απλώς μια μυθολογική αφήγηση, αλλά κατείχε σημαντική θέση στη θρησκευτική και κοινωνική ζωή των ανθρώπων της αρχαίας Ιθάκης.
Οι ανασκαφές διεξάγονται από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων από το 2018. Ο ομότιμος καθηγητής Γιάννος Γ. Λώλος και η ομάδα του συνεχίζουν το ερευνητικό πρόγραμμα με επικεφαλής τη Δρ. Χριστίνα Μαραμπέα, συνεχίζοντας την κληρονομιά της αείμνηστης Αναπληρώτριας Καθηγήτριας Λίτσας Κοντορλή-Παπαδοπούλου και του Ομότιμου Καθηγητή Αθανάσιου Παπαδόπουλου.
Η ομάδα ανακάλυψε περισσότερα από 30 πήλινα αναθήματα, τελετουργικές πισίνες, νομίσματα, χρυσά και χάλκινα κοσμήματα, μαζί με θραύσματα κεραμιδιών και επιγραφές που φέρουν τις επιγραφές «ΟΔΥΣΣΕΑΣ» και «ΟΔΥΣΣΕΙΑ». Αυτές οι επιγραφές επιβεβαιώνουν οριστικά την ύπαρξη μιας επίσημης λατρείας του Οδυσσέα.
 |
| Σφραγισμένο θραύσμα κεραμιδιού της ελληνιστικής εποχής που φέρει μέρος του ονόματος του Οδυσσέα. Εικόνα: Χρ. Μαραμπέα (Christina Marampea) / Ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού |
Μια χάλκινη προτομή του Οδυσσέα, που χρονολογείται στον 4ο ή 3ο αιώνα, και ανακαλύφθηκε στο χώρο, αποτελεί σημαντική απόδειξη ότι ο χώρος λατρείας ανήκε στη λατρεία του Οδυσσέα. Οι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι επρόκειτο για το «Οδύσσειο», τον ηρωικό ναό του Οδυσσέα, που αναφέρεται στην πόλη Μαγνησία της Μικράς Ασίας τον 2ο αιώνα π.Χ. Γραπτές πηγές αναφέρουν επίσης ότι η «Οδύσσεια», αθλητικοί και πολιτιστικοί αγώνες που τελούνταν προς τιμήν του Οδυσσέα, λάμβαναν χώρα σε αυτόν τον ναό.
Τα ευρήματα που βρέθηκαν στον χώρο των ανασκαφών καλύπτουν μια ευρεία χρονική περίοδο, από τη Νεολιθική έως τη Μυκηναϊκή και Ρωμαϊκή περίοδο. Η υπόγεια δεξαμενή νερού με τις πέτρινες καμάρες από τη Μυκηναϊκή περίοδο, ειδικότερα, καταδεικνύει την προηγμένη μηχανική της περιόδου.
Ο καθηγητής Λώλος, επικεφαλής της ανασκαφής, δήλωσε: «Αυτός ο χώρος όχι μόνο ενισχύει τα ιστορικά θεμέλια του θρύλου του Οδυσσέα, αλλά μας επιτρέπει επίσης να κατανοήσουμε πώς οι άνθρωποι της αρχαίας Ιθάκης βίωναν την ηρωική τους λατρεία. Επιγραφές και άλλα ευρήματα καταδεικνύουν ξεκάθαρα ότι η τελετουργική και κοινωνική αφοσίωση στον Οδυσσέα συνεχίστηκε από τον 2ο αιώνα π.Χ. μέχρι τη Ρωμαϊκή περίοδο».
Αυτή η ανακάλυψη αποδεικνύει ότι ο Οδυσσέας ήταν ταυτόχρονα μυθολογικός ήρωας και σημαντικό μέρος των θρησκευτικών πεποιθήσεων των ανθρώπων της αρχαίας Ιθάκης. Οι αρχαιολόγοι τόνισαν ότι ο ναός εγκαινιάζει μια νέα εποχή στην ιστορία και τον πολιτισμό της περιοχής.
Υπουργείο Πολιτισμού της Ελλάδας
Εικόνα εξωφύλλου: Η τοποθεσία της Ομηρικής Σχολής στην Ιθάκη, που ταυτοποιείται ως το ιερό του Οδυσσέα. Χρ. Μαραμπέα (Χριστίνα Μαραμπέα) Υπουργείο Πολιτισμού της Ελλάδας