Ομιλία Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών, κ. Χρήστου Σταϊκούρα, στο 13ο CFO Forum της KPMG

Ομιλία Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών, κ. Χρήστου Σταϊκούρα, στο 13ο CFO Forum της KPMG

Κυρίες και Κύριοι,
Θέλω να ευχαριστήσω τους διοργανωτές του σημερινού Συνεδρίου για την πρόσκλησή τους να παραστώ στην έναρξή του και να καταθέσω ορισμένες σκέψεις για την κατάσταση και τις προοπτικές της Ελληνικής Οικονομίας.
Να αναπτύξω, συνοπτικά, την οπτική μου για την Ελληνική οικονομία και, συγκεκριμένα, για την τεράστια προσπάθεια που καταβάλλεται ώστε αυτή να επιστρέψει, όσο το δυνατόν συντομότερα, σε τροχιά βιώσιμης ανάπτυξης.

Κυρίες και Κύριοι,
Σήμερα, μετά από μία σειρά από δύσκολα χρόνια, έχουμε επιτύχει τη σταθεροποίηση των δημόσιων οικονομικών της χώρας, την αποκατάσταση της διεθνούς θέσης της, και τη δημιουργία των προϋποθέσεων για τη λήξη της παρατεταμένης ύφεσης.
Φυσικά, αυτό είναι το αποτέλεσμα των τεράστιων, των πρωτόγνωρων θυσιών της Ελληνικής κοινωνίας, νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Αλλά και των πρωτοβουλιών που ανελήφθησαν από την Ελληνική Κυβέρνηση, για την αντιμετώπιση των συνθηκών έντονης αβεβαιότητας και ασφυξίας που είχαν συσσωρευθεί το καλοκαίρι του 2012.
Τότε, η χώρα είχε βρεθεί μέσα σ’ ένα ανηφορικό «τούνελ».
Τότε, η Κυβέρνηση είχε τρεις επιλογές για τη χώρα.
Η πρώτη ήταν να συνεχίσει το σημειωτόν εντός του «τούνελ», σωρεύοντας θυσίες και αδιέξοδα στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις.
Η δεύτερη ήταν να οπισθοχωρήσει, με τεράστιο κόστος, αλλά και κίνδυνο για την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας.
Και η τρίτη ήταν να προχωρήσει μπροστά, ώστε να βγει από την κρίση μία ώρα αρχύτερα.
Επιλέξαμε την πορεία προς τα εμπρός, επιταχύνοντας.
Επιλέξαμε, αταλάντευτα, τη συνέχιση της συμπόρευσης στην ευρωπαϊκή οικογένεια.
Επιλέξαμε, η χώρα να αποφύγει τις περιπέτειες και να διακινδυνεύσει κεκτημένα δεκαετιών.
Πιστεύω ότι αυτή ήταν και είναι η εθνικά ορθή επιλογή.
Επιλογή που σήμερα αποδίδει καρπούς.
Που παράγει μετρήσιμα αποτελέσματα.
    Η ύφεση επιβραδύνεται.
    Η αυξητική δυναμική της ανεργίας ανακόπτεται.
    Οι δημοσιονομικοί στόχοι επιτυγχάνονται.
    Η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας ενισχύεται.
    Το οικονομικό κλίμα βελτιώνεται.
    Η επιστροφή στις αγορές σταδιακά επιτυγχάνεται.
    Το κόστος δανεισμού συνεχώς μειώνεται.
    Επιχειρήσεις αντλούν σημαντικά κεφάλαια.
    Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών ολοκληρώθηκε.
    Διαρθρωτικές αλλαγές υλοποιούνται.
    Χρόνιες εσωτερικές και εξωτερικές ανισορροπίες εξαλείφονται.

Η κατάσταση, συνεπώς, της Ελληνικής οικονομίας έχει σταθεροποιηθεί.
Η εμπιστοσύνη στις προοπτικές της Ελληνικής οικονομίας, σταδιακά, αποκαθίσταται.
Πλέον, βρισκόμαστε μπροστά σε νέα μεγάλη πρόκληση.
Να μετατρέψουμε, το συντομότερο δυνατόν, τη σταθεροποίηση σε δυναμική και βιώσιμη ανάπτυξη, με κοινωνική συνοχή, πάνω σε στέρεες βάσεις, εντός της Ευρωζώνης.
Δεν πρόκειται, φυσικά, για μία εύκολη υπόθεση.
Πρόκειται για μία διαδικασία αλλαγής που είναι βραδεία και επίπονη.
Είναι, όμως, καθοριστική για να οδηγήσουμε την Ελλάδα στην Ανάκαμψη, το 2014, και στη Βιώσιμη Ανάπτυξη, από το 2014.

Κυρίες και Κύριοι,
Η Ελλάδα της Ανάκαμψης, το αμέσως προσεχές διάστημα, θα στηριχθεί:
1ον. Στην επιβράδυνση της πτώσης της κατανάλωσης, καθώς προβλέπεται ότι θα ανακοπεί η μείωση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος.

2ον. Στη θετική συμβολή της εξωτερικής ζήτησης, που θα ενισχυθεί από τις εξαγωγές αγαθών και τουριστικών υπηρεσιών.
Σύμφωνα και με την Τράπεζα της Ελλάδος, η σημαντική βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της Ελληνικής οικονομίας, η σταδιακή βελτίωση των συνθηκών χρηματοδότησης και η άνοδος της παγκόσμιας ζήτησης, θα δώσουν ισχυρή ώθηση στις εξαγωγές αγαθών.

3ον. Στην ταχύτερη υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων από πόρους του ΕΣΠΑ και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, για τη χρηματοδότηση τόσο των επενδύσεων στις υποδομές όσο και των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.
Η δρομολόγηση του Ελληνικού Επενδυτικού Ταμείου, θα λειτουργήσει θετικά στην προσέλκυση ξένων επενδυτών, στην τόνωση της ρευστότητας και στην αποκατάσταση διαύλων χρηματοδότησης.
Παράλληλα, έχουν επανεκκινήσει τα έργα στους 4 μεγάλους αυτοκινητόδρομους.
Και έχουν ενισχυθεί και άλλες δράσεις, όπως είναι τα 23 υπό υλοποίηση έργα ΣΔΙΤ.

4ον. Στην εντατικότερη υλοποίηση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων και αξιοποίησης της περιουσίας του Δημοσίου.
Εκτιμάται ότι η εκτενής προετοιμασία των προηγούμενων ετών, σε συνδυασμό με τις πρόσφατες αλλαγές στη λειτουργία του ΤΑΙΠΕΔ, θα οδηγήσουν σε επιτάχυνση του προγράμματος.

5ον. Στην προσήλωση της οικονομικής πολιτικής στην πραγματοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, κυρίως με την ενδυνάμωση του ανταγωνισμού στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών και με την άρση των εμποδίων στη λειτουργία της οικονομίας.
Προς αυτή την κατεύθυνση είναι σημαντική η πρόσφατη πρωτοβουλία για το συμψηφισμό οφειλών ΦΠΑ μεταξύ Δημοσίου και επιχειρήσεων, αλλά και μεταξύ επιχειρήσεων.

6ον. Στην ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων.
Ήδη, τους τελευταίους μήνες, πραγματοποιήθηκαν αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου των συστημικών τραπεζών, ύψους 8,3 δισ. ευρώ, και έκδοση εταιρικών ομολόγων, ύψους 4,8 δισ. ευρώ.

7ον. Στην προώθηση πολιτικών ενίσχυσης της απασχόλησης.
Ήδη έχει ξεκινήσει η υλοποίηση μιας μεγάλης δέσμης παρεμβάσεων, μεταξύ των οποίων και προγραμμάτων ενεργητικής απασχόλησης, συνολικού προϋπολογισμού περίπου 1,5 δισ. ευρώ, οι οποίες θα προσφέρουν ευκαιρίες εισόδου στην απασχόληση σε περισσότερους από 440.000 ανέργους.
Σημαντικό ρόλο θα διαδραματίσει και η μείωση των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών από 1ης Ιουλίου του τρέχοντος έτους.


Κυρίες και Κύριοι,
Η Ελλάδα της Βιώσιμης Ανάπτυξης, από το 2014, θα στηριχθεί, πέρα και πάνω από «Μνημόνια», σε μια συνολική, συνεκτική, ρεαλιστική στρατηγική, συμβατή με τους στόχους της Ευρώπης.
Βασικοί άξονες αυτής της στρατηγικής πρέπει να είναι:

1ον. Η ένταξη του «αφανούς» τμήματος της οικονομίας στο «εμφανές» πεδίο της, επιτυγχάνοντας τη φορολόγησή του.
Είναι αλήθεια ότι υπάρχει μεγάλο τμήμα του συνολικού προϊόντος της Ελληνικής οικονομίας που δεν φορολογείται.
Παρά τη βελτίωση, κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ, που καταγράφεται σε αυτό το πεδίο τα τελευταία χρόνια.
Είναι όμως, επίσης, αλήθεια ότι στην Ελλάδα οι φορολογικοί συντελεστές, τόσο για τα νοικοκυριά όσο και για τις επιχειρήσεις, είναι υψηλότεροι από το μέσο Ευρωπαϊκό επίπεδο.
Οφείλουμε, συνεπώς, να εντατικοποιήσουμε την προσπάθεια, εστιάζοντας στο χτύπημα της παραοικονομίας, στη διεύρυνση της φορολογικής βάσης και στην καταπολέμηση της φοροαποφυγής και της φοροδιαφυγής.
Όσο περισσότερο προσεγγίζουμε αυτούς τους στόχους, τόσο διευρύνεται η ευχέρεια για ελάφρυνση των συνεπών φορολογουμένων, οι οποίοι όχι μόνο έχουν επιβαρυνθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια αλλά έχουν υποστεί και μείωση του εισοδήματός τους.

2ον. Η διασφάλιση της εφαρμογής των κανόνων και πρακτικών χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και πειθαρχίας.
Σ’ αυτό το πλαίσιο, συζητούμε αυτές τις ημέρες στη Βουλή μία σημαντική νομοθετική πρωτοβουλία.
Πρωτοβουλία, με την οποία:
    Αναμορφώνονται οι κανόνες δημοσιονομικής διαχείρισης και εποπτείας.
    Εκσυγχρονίζεται, εναρμονίζεται και συντονίζεται το υφιστάμενο εθνικό δημοσιονομικό πλαίσιο με τις βέλτιστες ευρωπαϊκές και διεθνείς πρακτικές.
    Επικαιροποιούνται οι ισχύουσες διατάξεις του δημόσιου λογιστικού.
    Εξοπλίζεται η Ελληνική δημόσια διοίκηση με τα εργαλεία που θα ενισχύσουν τη μακροχρόνια βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών.

3ον. Η δημιουργία ενός δίκαιου, αποτελεσματικού και σύγχρονου κράτους, με την επιτάχυνση της διοικητικής μεταρρύθμισης.
Ήδη, στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων έχει μειωθεί πλέον των 200.000 την τελευταία τετραετία, ενώ η ετήσια μισθολογική δαπάνη έχει περιοριστεί κατά περισσότερο από 8 δισ. ευρώ.
Τώρα, βρισκόμαστε, πλέον, στη φάση όπου περνάμε σταδιακά από την επίτευξη ποσοτικών στόχων στην εκπλήρωση των κρίσιμων ποιοτικών μεταρρυθμίσεων, με προτεραιότητα στην πάταξη της γραφειοκρατίας.

4ον. Η καταπολέμηση των φαινομένων διαφθοράς και απάτης.
Φαινόμενα που επικεντρώνονται στους τομείς, κυρίως, όπου η δημόσια διοίκηση, με την ευρύτερη έννοια, έρχεται σε άμεση επαφή με τον πολίτη (120 δισ. ευρώ είναι το κόστος της διαφθοράς για την Ευρωπαϊκή οικονομία).
Στην Ελλάδα την τελευταία περίοδο έχουν γίνει, και γίνονται, σημαντικά βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση, σε θεσμικό, διοικητικό και λειτουργικό επίπεδο.
Έτσι, η Ελλάδα, στο δείκτη αντίληψης της διαφθοράς της Διεθνούς Διαφάνειας ανέβηκε κατά 14 θέσεις το 2013.
Υπάρχουν, βέβαια, πολλά ακόμη βήματα που πρέπει να γίνουν.
Ήδη, δρομολογείται η διεύρυνση των αρμοδιοτήτων του Εθνικού Συντονιστή Καταπολέμησης της Διαφθοράς στο πεδίο της καταπολέμησης της απάτης.

5ον. Η βελτίωση της «ποιότητας» των δημόσιων οικονομικών.
Και αυτό θα επιτευχθεί με την αύξηση της αποτελεσματικότητας των πόρων και με την ενίσχυση, σταδιακά, των δαπανών που έχουν υψηλό πολλαπλασιαστή και απόδοση, προάγουν την οικονομική ανάπτυξη και δημιουργούν υψηλή κοινωνική ανταποδοτικότητα.
Αυτός ο προσανατολισμός των δημόσιων δαπανών συνάδει και με τη θεωρία της ενδογενούς ανάπτυξης, σύμφωνα με την οποία παράγοντες όπως η εκπαίδευση, η έρευνα και η καινοτομία δημιουργούν τις προϋποθέσεις για μια ισχυρή αναπτυξιακή δυναμική.

6ον. Η ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των κοινωνικών δαπανών, ώστε να περιορισθεί το επίπεδο της φτώχειας και η διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων που αντιμετωπίζει η χώρα.
Με στοχευμένες παρεμβάσεις κοινωνικής πολιτικής, όπως η διασφάλιση της υγεινομικής περίθαλψης για τις ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες και το καθεστώς του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, που ξεκινά πιλοτικά, με σκοπό να αποτελέσει τον πυρήνα μιας νέας στρατηγικής κοινωνικής πρόνοιας.

7ον. Η αύξηση των επενδύσεων – ειδικότερα των άμεσων ξένων επενδύσεων – και η ενίσχυση των εξαγωγών, καθώς και η διατήρηση της κατανάλωσης σε υψηλά επίπεδα, έχοντας, όμως, σημαντικά μικρότερο συντελεστή βαρύτητας στη διαμόρφωση του ΑΕΠ.
Είναι χαρακτηριστική η εκτίμηση πρόσφατης μελέτης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σύμφωνα με την οποία ο όγκος των εξαγωγών δύναται να αυξηθεί κατά 16,5 δισ. ευρώ ετησίως, όταν ολοκληρωθούν μία σειρά από αναγκαίες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Από την πλευρά των δημοσίων δαπανών, οι διαθέσιμοι πόροι ανέρχονται στα 33,3 δισ. ευρώ μέχρι το 2018.
Ενώ σημαντικός, για τη σταδιακή ενίσχυση των πιστώσεων στην οικονομία, καθίσταται ο ρόλος των τραπεζών, ιδιαίτερα μετά την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησής τους και την αύξηση του μετοχικού τους κεφαλαίου.

8ον. Η περαιτέρω ενίσχυση της μακροχρόνιας βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους.
Η αλήθεια είναι ότι το δημόσιο χρέος, εδώ και δεκαετίες, είχε πολύ ισχυρή αυξητική δυναμική.
Αλήθεια, επίσης, είναι ότι ο ρυθμός αύξησής του αρχίζει να περιορίζεται, η μέση υπολειπόμενη φυσική διάρκειά του έχει χρονικά επεκταθεί και οι δαπάνες εξυπηρέτησής του έχουν αισθητά μειωθεί.
Μάλιστα, ήδη προκύπτει ετήσια ωφέλεια - σε σχέση με τον Προϋπολογισμό - άνω των 200 εκατ. ευρώ από τα χαμηλότερα επιτόκια με τα οποία εκδίδει έντοκα γραμμάτια η Ελληνική Δημοκρατία.
Είναι όμως επίσης αλήθεια ότι η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων της χώρας υποχρεώνει τους εταίρους και δανειστές μας να αναλάβουν, σύντομα, συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για την περαιτέρω ενίσχυση της βιωσιμότητας του δημοσίου χρέους.
Ρεαλιστικές λύσεις, εφικτές τεχνικές, ισοδύναμοι τρόποι υπάρχουν.

Κυρίες και Κύριοι,
Κατά την εκτίμησή μου, αυτός είναι ο ορθός δρόμος που πρέπει να ακολουθήσουμε.
Για το λόγο αυτό είναι εθνική ανάγκη να διαφυλαχθούν όλα όσα έχουν επιτευχθεί, με τόσο μεγάλο κόπο και κόστος.
Το ζητούμενο πλέον είναι, και το επαναλαμβάνω, να μετατρέψουμε, το συντομότερο δυνατόν, τη σταθεροποίηση της οικονομίας σε δυναμική και βιώσιμη ανάπτυξη, με κοινωνική συνοχή.
Πρόκειται για μία διαδικασία που απαιτεί χρόνο, καθώς, όπως η κρίση ξεκίνησε από τους αριθμούς και μεταφέρθηκε στην κοινωνία, έτσι και η βελτίωση θα ξεκινήσει από τα δημοσιονομικά μεγέθη και στη συνέχεια θα γίνει αισθητή στην πραγματική οικονομία και στην κοινωνία.
Ήδη έχουν γίνει τα πρώτα σημαντικά βήματα αυτής της μετάβασης.
Με σκληρή δουλειά και δημιουργική συναίνεση θα τα καταφέρουμε.